İlaç sanayi, acı ilaçların içimini kolaylaştırmak için kapsülleme veya filim tabakalamayı, uzun zamadan beri kullanmaktadır. Gıda sanayinde kullanımı ise daha yenidir. Gıda sanayisinde kapsülleme yada filim tabakası ile kaplama daha çok gıda maddesinin fiziki görünümünü, rengini ve katkı maddeleri ile sağlanan tadlarını, kokularını muhafaza etmek ve korumak için kullanılmaktadır.

Bu maksatla kullanılan koruyucu maddeler gelatin, arap zamkı, sellüloz zamkı, modifiye gıda nişastası, saf süt yağı ve benzerleridir.

Eğer bir ürün Helâl katkılar kullanılarak yapılmışsa ancak muhafaza etmek için kapsülleme veya tabakalama işlemi için domuzdan veya haram şartlardaki hayvanlardan yapılmış gelatin veya benzeri maddeler kullanılmışsa o ürün Haram durumuna gelebilir. İşin üzücü tarafı, ürün etiketinde onun üretiminde kullanılan katkı maddelerinin arasında olmadığı için gelatin ve diğer maddeler belirtilmez. Bu durumda kesin emin olmadan, bu tür maddeleri almaktan kaçınmak en iyi yoldur.

Filim tabakalama ve kapsüllemede arab zamkı, sellüloz zamkı, modifiye gıda nişastası ve süt yağı kullanılmışsa dahi üretim bilgilerini araştırmadan helâl kabul edemeyiz

Hastalandığımızda Doktorumuzun reçete yazacağı kapsul ilaçlardan nasıl fellik fellik kaçtığımızı bilen bilir. Doktorumuzun yazmak istediği filim tabakalı tablet şeklindeki ilaçlarımız ne alemde bakalım dersek. Keşke bakmaz olaydık diyecek durumlarla karşılaşabiliyoruz.

Rastgele bir ilaç firması, rastgele bir Tıb Fakültesi, hatta Sağlık Bakanlığı internet sitelerinde şöyle bir arama yaptığımızda dahi birçok bilgiyi hemen görmemiz mümkün. Böyle bir çalışmanın yapılması bile müslüman olarak kendi ülkemizde dahi ne kadar sahipsiz olduğumuzu anlamamız yüreğimizi burkuyor. Halbuki bu maddelerin helal ve tayyib şartlarda yapılmaması için haklı bir sebep bulamazsınız. Hakkımızı sorgulamamız lazım, hakkımızı aramamız lazım.

Böyle bir çalışmanın sonucunda elde ettiğimiz bilgileri okuyucularımızla paylaşmak istedik.

Şekerle kaplama ne demek?, Bağırsakta çözünür kaplama ne demek? Filim tabaka ne demek? Bunlar kaplama metodlarıdır Bunları kısaca görebiliriz.

KAPLAMA METODLARI

1-ŞEKERLE KAPLAMA (Kazanda şekerli draje hazırlama) : En eski ve ençok kullanılan drajeleme usulüdür. Genellikle tablet üzerindeki kaplamanın kalınlığı 2-5 mm arasındadır. Bundan dolayı kaplanmış bir tablet kaplanmamış tabletin 2 misline yakın bir ağırlık gösterir. Draje haline getirilecek tabletler kolayca kaplanmaları için bombeli ve ince kenarlı olmalıdır. Draje yapımına geçmeden önce tabletler elenip tozlarından temizlenmelidir.

KAPLAMA İŞLEMLERİ VE TABAKALARI
a) Alt kaplama (koruyucu kaplama tabakası)
b) Şeker kaplama tabakası
c) Renk kaplama tabakası
d) Parlatma

a) ALT KAPLAMA: Tabletler kazana konur ve motor çalıştırılır. Tabletlerin üzerine küçük partiler halinde şeker, jelatin, arap zamkı ihtiva eden sıvı ilave edilip tabletlerin her tarafı ıslatılır.Tabletler kurumaya başlayınca üzerlerine şeker tozu, nişasta, talk, gomarabik gibi maddeler ihtiva eden bir toz serpilir. Tabletler tamamen tozlanınca sıcak veya soğuk hava akımı ile kurutulur. Alt tabaka kaplaması iki basamaklı bir işlemdir Birinci basamak sıcak alt tabaka şurubunun (akasya veya jelatin içeren) uygulanmasını içerir. Bu aşamada, tabletler üzerine bir alt tabaka tozu (kalsiyum karbonat, talk, kaolin, nişasta ve akasya gibi materyaller içeren) serpilir. Takip eden basamak “düzleştirme” olarak bilinir.

b) ŞEKER KAPLAMA ؛ Kuruyan tabletler temizlenmiş kazana konularak şekerle kaplamaya başlanır. Bunun için şurup kullanılır. Kazan çalıştırılır, az miktar şurup ilave edilir. Ve tabletler serbest hareket edinceye kadar döndürmeye devam edilir. Çekirdekler serbest halde dönmeye başlayınca sıcak hava akımı verilir. Çekirdekler tozlanıncaya kadar bu işleme devam edilir. Tozlanınca tekrar şurup verilir.Tabletlerin kenarları tam kaplanıncaya kadar bu işlemlere devam edilir. İşlem tamamlandıktan sonra tabletler kazandan alınıp kurutulur. Alt tabaka kaplamaları yüksek miktarda talk, kalsiyum karbonat, kalsiyum sülfat, kaolin ve titanyum dioksit gibi dolgu maddeleri içermektedir. Yardımcı film yapıcılar olarak akasya, jelatin veya selüloz türevleri de kaplamanın bütünlüğünü sağlamak amacıyla kullanılabilmektedir

c) RENK KAPLAMA: Draje imalatının en zor safhasıdır. Boya şurup içine karıştırılır. Boya olarak suda çözünen ve gıda sanayiinde kullanılan boyalar kullanılır. Amaranth, eritrosin, tartarazin, indigotin, klorofil, pigmentler en çok kullanılanlardır. Şurup miktarı ancak çekirdekler ıslanacak kadar olmalıdır. Drajeler serbest halde dönmeye başlayınca sıcak hava verilir. Drajeler fazla tozlanmadan sıcak havayı kesmelidir. Şurup verilmesi ve drajelerin kurutulması 5 dakika içinde yapılmalıdır. Bu işlemler bittikten sonra parlatmaya geçilir.

d) PARLATMA ؛ Tabletler parlatma kazanına konur. Benzin, benzen, xylol, toluol, karbontetraklorür veya bunların karışımı içinde mumlar eritilip tabletlerin üzerine yeterli miktar¬da serpilir ve tabletler döndürülür. Parladıktan sonra tavalara çıkarılır kuruması için etüve konur.Şeker kaplamanın tek safhada yapılma şeklide püskürtme ile şeker kaplamadır.
Cila tabakası Şeker kaplamanın tamamlanabilmesi için renk tabakasının cilalanması gerekmektedir. Genellikle cila bir mum çözeltisidir (balmumu, karnauba mumu, kandelilla mumu vs.). Şellak ve mumların alkollü karışımları da cilalama amacıyla kullanılmaktadır.
2-FİLM KAPLAMA veya LÂKLAMA : Şeker kaplamanın uzun sürmesi, kaplamanın tablete fazla ağırlık yüklemesi dolayısıyla tabletlerin daha hafif ince ve saydam polimer tabakaları ile kaplanılması ortaya konmuştur. Film kaplama püskürtme usulü ile yapılır. Püskürtme çok kısa aralıklarla ve yüzlerce defa yapılır. Her püskürtmeden sonra sıcak hava verilir. îstenen kalınlık elde edilinceye kadar işlem yapılır. Bu esnada yapışma olursa talk veya magnesiumstearat ilave edilir. Kaplama bitince tabletler kurutulur.

3-BAĞIRSAKTA ÇÖZÜNEN KAPLAMA (Enteric Coa¬ting) ٠. Tabletlerin midede dağılmadan bağırsaklara geçmesini temin için üzerlerine mide sıvısında çözünmeyen maddeler kaplanır. Bu amaçlarla tabletlerin üzerini kaplamak için ençok şellak ve selüloz asetil ftalat kullanılır.