ROTA HABER’de yayınlanan bir haberi önemine binaen sizlerle paylaşmak istedik:
Helal gıda pazarı tüm dünyada giderek önem kazanıyor. Dünya genelindeki büyüklüğü 850 milyar dolar olarak ifade ediliyor.
Söz konusu ürünlerin sertifikasyonu da iştah kabartıcı bir büyüklüğe denk konumda. Türkiye’de helal gıda veren kurumların başında kısa adı GİMDES olan Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Denetleme ve Sertifikalandırma Araştırmaları Derneği yer alıyor. GİMDES 2 yıla yakın bir süreden beri helal gıda sertifikasyonu veriyor. Ancak bu alandaki üstünlüğün açık ara GİMDES’de olduğu açık. Zira GİMDES şimdiye dek 170 kadar firmanın ürününe helal gıda sertifikası verirken, TSE’nin verdiği sertifika sayısı 2-3 kadar. Ancak kimi uyanık girişimciler de yok değil. Özellikle kurdukları web siteleri yolu ile sertifika vermeye çalışan şirketler GİMDES’in ismine benzer bir biçimde “Özgimdes”, “hakikigimdes” gibi bir takım isimler kullanıyor.
Kâr amacı taşımıyor, yöneticiler para almıyor
GİMDES’in yaklaşık 50 ülkenin Helal Sertifika kurumlarını biraraya getiren çatı kuruluşu WHC (World Halal Council)’ün üyesi olduğu biligisini hatırlatan derneğin başkanı Dr. Hüseyin Kami Büyüközer, GİMDES olarak kâr amacı güden bir kurum olmadıklarının altını çiziyor. Büyüközer, bürokrat kökenli bir isim. 20 yıl kadar Sanayi Bakanlığı’nda görev yaptı. En son Bakanlıkta Müsteşar olarak görev yapan Büyüközer TSE benzeri kurumların işleyişini yakından bilen isimlerin başında geliyor.
GİMDES Başkanı Büyüközer’e ticari bir kuruluş olup olmadıklarını soruyoruz yanıtı “GİMDES kâr amacı taşıyan bir kurum değil. Burası bir tür kefalet sistemi ile çalışıyor. Tüketicilerin kefilliği üstlenmek az şey değil. Ben dahil yönetim kurulundaki hiçbir üye aylık ücret almıyoruz. Toplam 9 çalışanımız var. Aylık ortalama 1000 TL ücret alıyorlar. Binamız da kira. Bankada biriken bir paramız da yok. Gelip bakılabilinir. Bu görevi gönüllülük esasına dayalı yapıyoruz. Şimdeye dek 170 kadar ürün için sertifika vermiş bulunuyoruz. Firma bazında, talep ettiği tüm ürünler dahil olmak üzere, her bir sertifika için alınan ücret 1.500 TL ile 3 bin TL arasında değimektedir. İki yıl süresince sertifikalandırma nedeni ile aldığımız para 320 bin TL civarındadır. Bu paranın nerelere gittiği de kuruşu kuruşuna belli durumda. Yıl sonu gelir giderlerimizi karşılaştırıyoruz başa baş geliyor!. ” şeklinde oldu.
TSE ile GİMDES’in sertifikaları farklı
Büyüközer, GİMDES olarak Türkiye’de tabi oldukları bir kurumun olmamasını devletin laik olmasının bir sonucu olduğunu şu sözlerle açıkladı: “Laik bir devlet yapısı gereği tüm inanç kesimlerine uzak olmalı. Bu durumda devletin helal sertifika vermesi işin doğasına aykırı zaten… Bizim sertifikalarımız ile TSE’nin sertifikası arasında fark var. TSE kendisi söylüyor sertifikaların yüzde 99’u Batı standartlarında olduğunu. En basitinden biz GİMDES olarak hayvan kesiminde makineye karşıyız.
Gece baskın yaptık 5 yıl ceza verdik
GİMDES Başkanı verdikleri sertifikanın 1 yıl sonra yenilendiğini, ve firmanın bu süreç boyunca sürekli denetim altına alındığını söyledi. Kimi zaman ani baskınlar da yaptıklarını anlatan Büyüközer şu örneği verdi “Bir süre önce Adana’da bir tavuk firmasına helal gıda sertifikası verdik. Ancak arkadaşlarımız bir gün gece 02.30’da ani baskın yaptılar ve firmanın uygun olmayan bir girişim içinde olduklarını tespit ettiler. Ve o firmanın sertifikası iptal edildi. Bu durumda 5 yıl bize uğrayamıyor firma” dedi.
TÜSİAD üyesi de helal sertifika istedi
GİMDES’in sertifika verdiği firmalar arasında daha çok orta ölçekli firmaların olduğu görülüyor. Büyük bir bölümü Anadolu’da bulunan firmaların İslami duyarlılığı olan kesime hitap eden firmalar olduğu anlaşılıyor. Tek Süt, Murtabey Peynir, Unakıtanların sahibi olduğu AB Group’un pastörize yumurtası helal sertifika alan ürünler arasında. GİMDES başkanı söz konusu firmaların yanı sıra TÜSİAD’ın öncülerinden bir firmanın ürünü için de kendilerine geldiğini, ancak firma adını açıklamak istemediğini ifade etti. ‘Öz Gimdes’, ‘Hakiki Gimdes’…!
Sertifikalandırma işlemi kuşkusuz bazı uyanık girişimcileri de harekete geçirmiş durumda. GİMDES başkanı Büyüközer, kurum olarak 4 web sitelerinin olduğunu, ancak adlarını kullanan çok sayıda uyanık girişimicinin olduğunu söyledi. Büyüközer “İnternette helal ile ilgili akla gelecek tüm alan adlarını almış durumdalar. Biz başvuru yaptığımızda bakıyoruz ki alınmış. Sonra bunu alan kişiler 40 bin TL verirseniz alan adını size vereyim şeklinde tekliflerle bize geliyor. Çantacı olarak ortalıkta dolaşan firmaların gerçek olmadıkları şuradan anlaşılabilir. İstedikleri ücretler 4-5 bin dolar. Ücretin yüksekliği bile dikkat çekici konumda” dedi.
ROTA HABER