1. ULUSLARARASI HELAL TURİZM KONGRESİ

Kastamonu Üniversitesinin Alanya’da gerçekleştirdiği 3 gün süren Uluslarası 1.Helal Turzim Kongresinde GİMDES de bir tebliğ sundu.Dr. Hüseyin Kâmi BÜYÜKÖZER’in sunduğu tebliğin önemli bir özetini yayınlıyoruz.

BUGÜNKÜ DÜNYADA SEYAHAT ETMENİN VE KONAKLAMANIN İSLAMİ BAKIŞI…

Yüce Mevla’mız mukaddes kitabımız Kur’anı Kerim’de seyahati yani gezmeyi emir derecesinde teşvik etmektedir. Yer yüzünün dolaşılarak, geçmiş insanların bıraktıkları eserlere bakılıp ibret alınması, yaratılışın nasıl olduğunun görülmesi için ziyaret edilmesi ve dinlenmek için gezilmesi istenmiştir.

Ayrıca İslam kültür ve medeniyet tarihi içinde gezginler için harcama kalemlerinden bir pay ayrıldığına şahit olunmaktadır. Yani tarihte geçmiş İslam ülkeleri gezginlere gezsinler diye devlet bütçesinden para ayırıyordu. Kur’an’da mealen yol oğlu ibaresinin geçtiği ayeti celilede, yolculara da zekat verilebileceği hükmü seyahatlerin rahatlıkla yapılabilmesi için emredildiği görülmektedir. Yeter ki! yapılmış olan seyahat meşru yani helal olan bir sebep ve gaye için yapılmış olsun.

Tarihimize baktığımızda İslam’ın dünyaya yayılmasında en önemli etkenlerden birinin de Müslüman tüccarların seyahatleri olduğu görülmektedir. İslam’ın Afrika içlerinden, Orta Asya’ya, hatta Uzak Doğu’ya kadar, dünyanın pek çok değişik yerlerine girmesinin atlılardan önce, tüccarların seyahatleri vasıtasıyla olduğu bilinmektedir. Çünkü Müslümanlar, dürüst bir ticari ahlak sergileyerek örnek olmuşlardı.Dünyanın birçok yerinde seyyah sufi ve Müslüman tacirler büyük kabul gördüler.

Yıllardır tatil beldelerinde konaklamadan, seyahate, restorana kadar beklentilerimiz sadece güvenlik, sağlık, yüksek kalite vs. idi. Üzücü olan ise asıl bütün bu nitelikleri bünyesinde toplayan Helal ve Tayyib olma şartları bugüne kadar Müslümanların gündemine dahi gelmemişti. Yüzyıldır batı modernitesinin etkisi altında kalan gereksinlerimiz sadece gıda tüketim maddelerimiz değildir. En fazla problem yaşadığımız alanlardan biri de tatil mekanlarında otellerin ve tatil hizmeti veren kurumların Müslümana uygun İslami hizmet anlayışından yoksun oluşu bugüne kadar nedense fazla dikkat çekmiyordu.

Sunulan gıdaların, tüketilen ürünlerin bilinmezliği, tatil beldesi sorumlularının, ürünlerin Helal ve Tayyib olma özelliğine sahip ürünler olup olmadığı konusunda bilgi vermeyişleri veya veremeyişleri, birçok şüpheli ürünün tatil mekanlarındaki mutfaklarda, menülerde, açık büfelerde yer alması, tüketici kesimin bilinçsizliği, hizmet sektörünün bu konuya önem vermeyerek, gündemine dahi almamış olmaları toplum olarak nasıl bir şuursuzluk içinde olduğumuzu açıkça göstermektedir.

Müslümanların dünyanın neresinde olursa olsun yolculuk, yeme içme ve geceleme ihtiyaçlarının tamamen Helal ve Tayyib şartlarda gerçekleştirilecek sistemin sürdürülebilirliğini kontrol eden bir standart meydana getirilmesi Müslümanlar için adeta zorunluluk haline gelmiştir. Tüm aşamaları içine alan sistem ’’Helal Turizm Standardı’’ olarak nitelendirilmiştir. Bugüne kadar çeşitli ülkelerde konu gündemde tutulmuştur. Ancak maalesef Türkiye de dahil mevcut batı tipi konaklama anlayışını ufak tefek makyajlayarak Müslümanlara Helal Turizm, Helal Otel diye sunulmaya çalışılmaktadır. GİMDES Helal Turizm Standardında bu göz boyama oyununa gidilmeyerek gerçek bir Helal ve Tayyib konaklama anlayışını şekillendirmeye çalışmıştır.

Helal Turizm, seyahat organizasyonlarında ibadetlerin dikkate alındığı, konaklama tesislerinde ortak kullanım alanlarının erkek-kadın mahremiyetine göre düzenlendiği, odalarında kıble yönü ve seccade bulundurulduğu, oda hizmetinin mahremiyete uygun elemanlarla yapıldığı, alkolün kesinlikle yer almadığı, mutfağındaki yemek ve içeceklerin helal sertifikalı gıdalar ile hazırlandığı, tarih ve kültür turlarında rehberlik hizmetlerinin İslami inançlara uygun şekilde sunulduğu turizm faaliyetlerinin bütünü olarak değerlendirilmelidir.

Otel, Restoran, Seyahat Zinciri İçin Helal Turizm Standardı

Sekülerleştirilmeye çalışılan, seyahat yapmayı da dejenere etmeye, insanlık dışı duyguları ve istekleri ön plana çıkaran dünyamızda, seyahat yapma olgusunu da baştan sona kadar yeniden gözden geçirmeye, yeniden dizayn etmeye acilen ihtiyaç vardır. Bir Müslümanın tasarladığı bir seyahat için evinden çıkıp menziline ulaştıracak vasıtalarından, ikamet edeceği yerlerdeki ikamet yerlerine, seyahat boyunca iaşelerine kadar bütün bir zincirin inancına uygun bir şekilde gerçekleştirilmesi zorunludur.

Helal Belge verdim demek veya otelime helal belge aldım demek meseleyi çözmemektedir. Yakın tarihe kadar standardizasyona tabi tutulan ürünlerden beklentiler; güvenlik, sağlık, yüksek kalite vs. idi. Ancak bu beklentilerin yanında, Müslümanların olmazsa olmazı ve en temel İmani gereksinimi olan Helal gıda ve Helal hizmetlerin bulunmaması belki de bir uyanışı beraberinde getirmiştir.

Dünyada yaşayan çeşitli inanç ve düşünceye sahip insanlar, Kosher, Vegan gibi kendi inanç ve yaşam tarzlarına uygun standartları geliştirmişlerdir. Müslümanların Helal standart ve hizmetleri talep etme farkındalığının oluşması ise yakın zamanda başlamıştır. İlginç olan ise ülkemizde Kosher ve Vejeteryan Sertifikasına sahip birçok otel bulunurken buna karşı kendi inancımıza uygunluğu belgelenmiş gerçek “Helal ve Tayyib” sertifikasına sahip Otel ve Helal Turizm şartlarını taşıyan bir konaklama merkezi bulunmamaktadır. Yüzde doksan dokuzu Müslüman olan bir ülkede Müslümanların gönül rahatlığı ile kalabileceği bir tatil merkezinin bulunmaması utanç verici bir durumdur. Müslümanlar olarak tepkisizliği bırakıp tepkimizi ortaya koymamızın ve paramızla alacağımız her şeyi sorgulamamızın gerektiğine artık karar vermeliyiz.

Bu tehditlere ve ihanetlere maruz bırakılan tüm ülkemizin Müslüman tüketicileri olarak bulunduğumuz her yerde alışveriş yaptığımız market yöneticilerine, pastacılara, kasaplara ve tüm üreticilere ve tatil mekanı ve Otel sahiplerine Müslümanlar olarak Helal ve Tayyib şartlara sahip hizmet isteme hakkımızı talep etmeliyiz.

GİMDES, başta gıda ürünleri olmak üzere, Müslümanların ihtiyaç duyduğu her alanda standartlaştırma çalışmalarına devam etmektedir. Bu kapsamda Helal Gıda Standardının ardından Helal ve Tayyib Turizm ile ilgili standartlaştırma çalışmalarını büyük ölçüde tamamlamıştır. GİMDES’in otel ve konaklama ile ilgili standardında, Helal sertifikalandırma kapsamında konaklama tesisinin, odalarından, Mutfak (restoran, kiler, depolar), Ortak alanlar (lavabo, bahçeler, havuzlar, park ve eğlenme merkezleri)’ne kadar, tüm bölümleri yer almaktadır.

İşletme yönetimi ve çalışanlar konusunda, İşletme yönetimine ait en yetkili kişi Helal ve Tayyip bir Otel veya Konaklama Tesisine sahip olduğunun bilincinde olmalı ve organizasyonu bu şartlara göre oluşturmalıdır. Bu sebeple işletmeye personel alırken bu hassasiyete ortak olabilecek kişileri istihdam etmelidir. İşletmede Helal Güvence Sisteminin oluşturulması ve takibinin yapılmasından sorumlu olarak atanacak İç Helal Koordinatör, alanında uzman ve Müslüman olmalıdır. İşletmede çalışan tüm personel Helal Eğitim almalıdır. İşletme personelinin kılık kıyafeti temiz, düzenli ve İslami tesettür şartlarında olmalıdır.

GİMDES Helal ve Tayyib Standardını oluşturmamızdaki amacımız; Müslümanların dünyanın neresinde olursa olsun yolculuk, yeme içme ve geceleme ihtiyaçlarının tamamen Helal ve Tayyib şartlarda gerçekleştirilecek sistemin sürdürülebilirliğini kontrol eden bir standart meydana getirmektir. Tüm aşamaları içine alan sistem Helal Turizm Standardı olarak nitelendirilmiştir. Dünyada “Kosher Sertifikası” var, Vejetaryan Sertifikası’ var, İslam Ümmetinin “Helal Sertifikası Neden Olmasın!.. Üzerinde düşünülmesi ve çözüme kavuşturulması gereken meselelerden biridir”.